Op 15 november 2000 bestond N.E.C. 100 jaar. Ter gelegenheid daarvan is er een prachtig, ruim 300 bladzijden tellend
jubileumboek uitgekomen met daarin alles over het heden en verleden van 100 jaar N.E.C. Het boek is nu nog steeds te koop
in de Fanshop bij het stadion. De geschiedenis van het stadion is te vinden in het menu onder De Goffert. Hieronder staat
een korte impressie van 100 jaar
N.E.C.
N.E.C. (Nijmegen Eendracht Combinatie) is niet de oudste voetbalclub van Nederland. Een stuk of veertig voetbalverenigingen
bestaan langer. Maar N.E.C. is toch uniek. Het was voor zover bekend de eerste voetbalvereniging die werd opgericht door ‘gewone’
arbeiders, echte volksjongens. Voetbal was in 1900 al aardig populair, maar het clubvoetbal was nog een echte elitaire bezigheid.
Verenigingen als UD (Deventer), Quick (Nijmegen), Sparta, Vitesse en dergelijke waren dan ook allemaal opgericht door de zoons
van rijke industrielen, middenstanders en andere notabelen.
Benedenstad
De oprichters van N.E.C. hadden een heel andere achtergrond. Zij kwamen zonder uitzondering uit de oude Nijmeegse
Benedenstad, destijds niet veel meer dan een krottenwijk, de plaats waar de armste mensen woonden. Voetballen deden de jongens
uit de Benedenstad iedere dag. Niet op een veld, maar op straat en het liefst op de Waalkade.
Uniek was het vooral dat
een aantal van die jongens op 15 november 1900 het besluit nam om een eigen voetbalclub op te richten. Ze deden het helemaal
zelf, zonder hulp van buitenaf. Ze verzonnen de naam Eendracht en besloten dat voortaan iedere week een contributie van welgeteld
2 cent betaald zou worden. Voor dat geld werd eens in de zoveel tijd een nieuwe bal gekocht.
De oprichters van N.E.C.
In de eerste jaren speelde Eendracht alleen maar wedstrijdjes tegen vriendenploegen uit andere delen van Nijmegen.
Het ploeggie uit de Benedenstad bleek aardig te kunnen ballen. Toen er in 1903 een Nijmeegse Voetbalbond werd gevormd, werd
Eendracht gelijk kampioen en promoveerde daardoor naar de Geldersche Voetbalbond. Toen werd het voetbal een serieuze zaak,
zeker nadat twee jaar later promotie naar de tweede klasse van de KNVB volgde.
De naam N.E.C. kwam in april 1910 tot stand.
Eendracht fuseerde in dat jaar met een club die Nijmegen heette. Nijmegen had slechts twee jaar bestaan en was eigenlijk opgericht
door leden van Quick die zich absoluut niet thuisvoelden bij die elitaire vereniging. De Nijmegen Eendracht Combinatie leek
een gouden vondst. De club had veel leden, veel goede voetballers en een aantal goede bestuurders.
Geld
Toch duurde het tientallen jaren voor de eerste grote successen kwamen. Sterker nog, pas in 1936 promoveerde N.E.C.
eindelijk naar Eerste Klasse, destijds het hoogste niveau. Dat N.E.C. zo moeizaam naar de top kroop had veel oorzaken. Maar
de allerbelangrijkste was geld. Of liever gezegd, gebrek aan geld.
N.E.C. was immers een club van volksjongens, gewone
arbeiders. Er waren geen rijke leden die eens een schenking konden doen, het ophoesten van de contributie was vaak al een
probleem. Zeker in tijdens van crisis zoals de Eerste Wereldoorlog. N.E.C. beschikte ook niet over de warme contacten met
de gemeentebestuurders. Sterker, de leidende figuren in Nijmegen keken nogal neer op N.E.C.. Voor hen telde alleen ‘voorname’
clubs als Quick, of clubs met een katholieke achtergrond. N.E.C. hoorde in die twee hokjes niet thuis, werd zelfs als een
socialistische en ook communistische club afgeschilderd. En vooral door dat stempel leidde de club jarenlang een zwerversbestaan.
Een eigen speelveld was er niet. Steeds moest er gezocht worden naar een stekkie. Daardoor waren er bijvoorbeeld nauwelijks
inkomsten door recettes.
Nooit Eerste Classer
Pas in het begin van de jaren twintig ging het iets beter. N.E.C. kocht terreinen aan de Hazenkampseweg en had eindelijk
de beschikking over een eigen sportpark. Vooral daardoor nam het ledental snel toe en werd N.E.C. steeds populairder. Toch
volgden er nog frustrerende jaren. Om in de eerste klasse te komen was het destijds niet genoeg om kampioen van de tweede
klasse te worden. Er moesten dan altijd beslissingswedstrijden gespeeld worden. En hoewel N.E.C. in de jaren 1928, 1929, 1931,
en 1934 steeds kampioen werd, promoveerde de club niet. ‘Nooit Eerste Classer’ werd de club dan ook al spottend
genoemd. Tot in 1936, toen N.E.C. eindelijk ook de laatste hindernis van de beslissingsduels nam en de Eerste Klasse bereikte.
Gouden Jaren
Meteen na die promotie volgde de periode waarin N.E.C. de grootste sportieve successen beleefde. De vraag blijft
daarbij altijd hoe de erelijst van N.E.C. er had uitgezien wanneer de Tweede Wereldoorlog niet was uitgebroken, precies in
de fase dat N.E.C. voor het eerst als een echte topclub werd gezien.
Nu behaalde N.E.C. in 1939 de eerste Oostelijke titel
en streed vervolgens om de landstitel met de overige vier districtskampioenen. N.E.C. werd derde, achter Ajax (ook toen al)
en DWS. In de oorlogsjaren was van een normale voetbalcompetitie uiteraard nauwelijks sprake, maar na de bevrijding pakte
N.E.C. de draad weer gewoon op. In 1946 werd N.E.C. weer Oostelijke kampioen, en in 1947 nog eens een keer. Ook in dat laatste
jaar werd N.E.C. weer de derde club van Nederland.
Betaald voetbal
Voor N.E.C. kwam de invoering van het betaalde voetbal in 1954 eigenlijk net op het verkeerde moment. De club kenden
interne problemen, had een paar mindere jaren achter de rug en financieel ging het daardoor niet al te best. Dat bleek wel,
want als betaalde club miste N.E.C. de boot aanvankelijk grandioos. Nederland telde ooit meer dan 80 betaalde clubs en de
KNVB reorganiseerde zich in de eerste jaren suf om dat aantal terug te krijgen. Telkens werden de competities anders ingedeeld
en N.E.C. zakte steeds verder af. Op het nippertje bleef N.E.C. een terugkeer naar de amateurs bespaard. Pas in het begin
van de jaren zestig klom N.E.C. weer langzaam omhoog.
Een belangrijke reden daarvoor was dat de gemeente Nijmegen het
belang van een betaalde club begon in te zien. N.E.C. kon vanaf 1963 eindelijk rekenen op financiele steun en dat was gelijk
te merken. In 1964 promoveerde N.E.C. naar de eerste divisie, drie jaar later bereikte N.E.C. eindelijk de eredivisie.
